Nieuw prijsinformatiesysteem aardappelen heeft weinig draagvlak onder telers

Het draagvlak onder consumptieaardappeltelers voor het Aardappel Prijs Informatiesysteem (API) dat het Productschap Akkerbouw voorbereidt, laat zeer te wensen over. Dat blijkt uit de quick scan van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) onder haar leden.

Slechts een op de acht deelnemers aan de schriftelijke meningspeiling lijkt API te zien zitten, terwijl driekwart tegen is.

NAV-bestuurslid Keimpe van der Heide noemt de uitkomsten ‘geen goede basis om met PA-heffingsgelden te starten met API en zou je API af moeten blazen.’ Aangezien de quick scan alleen is uitgevoerd onder NAV-leden en niet bekend is of de uitkomsten representatief zijn voor alle telers, stelt de NAV voor eerst een draagvlakonderzoek onder alle consumptieaardappeltelers te houden en pas daarna te besluiten over go/no go voor API. 

Uit de peiling van de NAV blijkt dat 59% van de telers geen vertrouwen heeft in een prijsinformatiesysteem waarbij de gegevens door handel en industrie worden aangeleverd.

Maar liefst 84% geeft aan transactiegegevens afkomstig van telers betrouwbaarder te vinden. Bovendien vindt zeven op de tien telers dat degenen die de informatie wensen, hiervoor dienen te betalen en dat het systeem niet uit heffingsgelden gefinancierd moet worden.

‘Handel en industrie bepalen de markt al veel te veel en dit prijsinformatiesysteem is een verlengstuk van de industrie om de grondstofproductie qua prijs nog meer te sturen’, zegt een deelnemer. Een ander: ‘API wordt het Belgische Belgapom, we gaan ons eigen graf graven, niet aan mee werken.’ Overigens kan API aan vertrouwen winnen als alleen de transacties die door de telers worden bevestigd, worden gepubliceerd. 

De VTA-transactielijst (52%) en de beursnoteringen (43%) vinden telers momenteel verreweg de meest waardevolle informatiebronnen.

Opmerkelijk is dat men de Rotterdam notering en de BAI-nieuwsbrief van PA het minst waardevol vindt.

Hoewel drievijfde van de telers aangeeft nu over voldoende informatie te beschikken leven er opmerkelijk veel wensen voor meer en betere prijsinformatie. Zo wenst men informatie over prijzen per ras, het onderscheid tussen vrije en meeleveraardappelen, de werkelijk betaalde prijzen voor vroege, veldgewas, tafel- en fritesaardappelen en prijzen naar kwaliteit en maat (incl. ondermaat).

De beurzen krijgen het advies mee ‘een betere afspiegeling van de markt te geven omdat dit van belang is voor zowel de meeleveraardappelen als de cash settlement.

Verder is er behoefte aan prijsinformatie uit de omringende landen en informatie over de aardappelmarkt in West-Europa. Gezien het draagvlak voor de VTA-info is het begrijpelijk dat nogal wat telers voorstellen het prijsinformatiesysteem van VTA uit te bouwen. ‘Daar ligt vertrouwen van de teler, al meer dan tien jaar.’ Al wordt er wel bij aangetekend dat er meer nodig is dan achteraf de transacties melden.